Cornelis Adolf GehrelsHaarlemmermeer, 20 juni 1906 - Nordhausen, 23 maart 1945

Wat we weten over Cornelis Adolf Gehrels

Cor wordt geboren op 20 juni 1906 in Haarlemmermeer en woont in Eindhoven, waar hij werkt als radiotechnicus voor Philips. Tijdens de Duitse bezetting richt hij het ‘verjaardagsfonds’ op voor de ondersteuning van achtergebleven gezinnen van Engelandvaarders. Ook is hij de grondlegger van Radio Herrijzend Nederland. Op 22 juli 1943 wordt Cor thuis gearresteerd. Zijn naam is in verband gebracht met de levering aan het verzet van politie- en marechaussee-uniformen waarmee neergeschoten piloten vermomd naar onderduikadressen worden gebracht. Daarnaast zijn de Duitsers erachtergekomen dat hij op grote schaal materiaal verstrekte voor het bouwen van geheime zendinstallaties. Na onder gewelddadige martelingen vast te zijn gehouden op het politiebureau in Eindhoven, wordt Cor overgebracht naar de SD-Polizeigefängnis in Haaren. Daarna wordt hij binnengebracht in kamp Vught. Op 5 september 1944, ‘Dolle Dinsdag’, gaat de SS vanwege het naderen van de geallieerde strijdmacht over tot de evacuatie van het kamp. Cor wordt samen met de mannelijke gevangenen op transport gezet naar Sachsenhausen bij Oranienburg. Hij komt uiteindelijk terecht in Nordhausen, waar zich een buitenkamp bevindt van het verderop gelegen Mittelbau-Dora. Oorspronkelijk is Mittelbau-Dora een buitenkamp van Buchenwald, maar vanaf de zomer van 1943 is het een zelfstandig kamp met eigen buitenkampen, onder andere Nordhausen. Cor wordt er onder erbarmelijk slechte leefomstandigheden en stelselmatige mishandelingen ingezet als dwangarbeider voor de montage van onder andere V1-wapens en V2-raketten. De zeer lange dagen van zwaar en gevaarlijk werk worden voor Cor uiteindelijk te veel. Hij bezwijkt op 20 maart 1945 aan de gevolgen van uitputting, verwaarlozing en ondervoeding. Cor is 38 jaar geworden. Hij laat een vrouw met zes minderjarige kinderen achter. Bron: Brabantse Gesneuvelden.

Cor is geboren op 20 juni 1906 te Haarlemmermeer en overleden in concentratiekamp Mittelbau (kamp Dora) op 23 maart 1945. Hij was werkzaam bij Philips. Onder zijn leiding werd in het NatLab van Philips een geheime zender gebouwd, hiernaast was hij actief op alle fronten van het verzet. Zijn vrouw wist deels van zijn activiteiten. Hij zei altijd: “Wat je niet weet, kun je ook niet vertellen”. Zijn oudste dochter van 14 jaar komt bij een beschieting door geallieerd vuur, beschietingen vanuit vliegtuigen i.v.m. spoorlijnen, om het leven bij Halfweg op 23 maart 1945, dezelfde dag als Cor overlijd. Hij was de verantwoordelijkste man voor de zender “Herrijzend Nederland” Oprichter verjaardagfonds om kinderen en vrouwen die achterblijven te helpen. Eerst een collega van Natlab, later gezinnen marechaussees Dit fonds groeide uit tot het N.S.F. Hij schreef voor ondergrondse bladen en verspreidde die nachts, lopend op kousenvoeten. Hij verzamelde gegevens die naar Engeland werden door gezonden, hij hielp onderduikers en nam zelfs Joden in zijn huis op….. Hij stichtte het z.g. “verjaardagsfonds” in 1940 op (later in 1947 het Gehrelsfonds of “organisatie Gehrels” genoemd, ook soms ten onrechte aangeduid als Trompfonds) voor hulp aan de achtergebleven gezinnen van aanvankelijk de gezinnen van politieke gevangenen ondersteunde, wierp zich na de afkondiging van de Duitse maatregel met kracht op de verzorging van zeemansgezinnen. Aanvankelijk hield dit fonds zich uitsluitend met verjaardagen van zeemansvrouwen bezig: hen werd op hun verjaardag een bedrag van ƒ25,- uitgekeerd en aan hun kinderen ƒ 10,-. Aangezien het geld bij deze groep door schenkingen in ruime mate binnenkwam kon in een later stadium tot een min of meer regelmatige maandelijkse uitkering worden overgegaan. Deze bestond niet uit een van tevoren vastgesteld bedrag; elke maand werd opnieuw de financiële toestand van de betreffende gezinnen beoordeeld en pas daarna volgde uitkering van het vastgestelde bedrag. In gevallen van ziekte werden extra uitkeringen verricht. De gevers en verdelers bestonden grotendeels uit personen die bij Philips werkzaam waren. Het geheel werd later geleid door I.J. van den Bosch (schuilnaam ‘Pa’ van den Berg) en andere Philipsmensen. Hij was uiteindelijk de verantwoordelijkste man voor de zender “Herrijzend Nederland”, waar hij al in de eerste bezettingsjaar aan begonnen was, zelfs voordat de Nederlandse regering hiervoor opdracht gaf. De zender was al midden 1942 klaar. Naast deze activiteiten is Cor ook betrokken bij de harde en gewapende verzet tegen de Duitse Nazis. De Philipskoerier van 3 oktober 1959 schrijft over hem: “Hij schreef voor ondergrondse bladen en verspreidde die nachts, lopend op kousenvoeten. Hij verzamelde gegevens die naar Engeland werden door gezonden, hij hielp onderduikers en nam zelfs Joden in zijn huis op, hoewel beide echtelieden aanvankelijk hadden afgesproken dat zij, met het oog op hun zeven kinderen, niet iets zouden doen waardoor zij beiden zonder meer voor het vuurpeleton konden komen. Ook hielp hij bij neergekomen geallieerde piloten en anderen te ontsnappen”. Cor is, begin juli 1943 op zijn huisadres, St Gerarduslaan 10 gearresteerd. Waarschijnlijk doordat iemand die gearresteerd was, zijn adres heeft genoemd. Hij is via politiebureau Eindhoven, waar hij hevig gemarteld werd, overgebracht naar Haaren; vandaar naar Vught en 5-9-1944 op transport gesteld naar Oraniënburg en 23 maart 1945 in het concentratiekamp Mittelbau overleden. Zijn arrestatie stond in verband met het leveren van politie en maréchaussée-uniformen, welke gebruikt werden om het vervoer van neergekomen piloten met meer veiligheid te kunnen volbrengen. Door hem werd veel zendmateriaal en onderdelen verstrekt, bestemd voor geheime zendinstallaties voor allerlei verzetsgroepen. Cor Gehrels maakte ook deel uit van het netwerk van Rien van Bruggen, Piet Haagen en K.P Sander i.v.m. de pilotenhulp waar hij ook actief in was. Cor is 38 jaar geworden. Hij laat een vrouw met zes minderjarige kinderen achter. Op dezelfde dag dat haar vader overlijdt, komt zijn dochter, Cornelia Anneke Gehrels (Coco), om het leven bij een luchtaanval in Halfweg. In Acht is in de verzetsbuurt een straat naar hem vernoemd: Cor Gehrelslaan. Postuum heeft hij het Verzetsherdenkingskruis gekregen. Dat radios de zender aanduiding “Herrijzend Nederland” kregen heeft hij niet meegemaakt. Hij wordt ook beschreven in het boek “Voor eeuwig in de oorlog” van Ben Damen, dat kan worden besteld door contact op te nemen met Ben Damen via benndamen@yahoo.com Bron: Herinner U de namen, Stichting 18 September.

Cornelis Adolf (Cor) Gehrels (Haarlemmermeer, 20 juni 1906 - Nordhausen (Duitsland), 20 maart 1945) was een radiotechnicus bij Philips. Gehrels was betrokken bij verschillende verzetsactiviteiten, zoals het helpen van onderduikers en piloten, het bouwen van de geheime zendinstallatie 'Herrijzende Nederland' en het opzetten van een 'verjaardagsfonds' voor de gezinnen van Engelandvaarders. Op 22 juli 1943 werd hij gearresteerd. Gehrels kwam na internering in verschillende kampen zoals Haaren en Vught uiteindelijk in Nordhausen-Dora - een buitenkamp van Mittelbau-Dora - om het leven. Bron: WO2 Biografieën Netwerk Oorlogsbronnen.